Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nói sửa Luật Dược cần tìm điểm cân bằng, tạo thuận lợi cho thương mại, sản xuất, kinh doanh thuốc và đảm bảo an toàn với người dân.
Chiều 16-4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược.
Khoảng 90% nguyên liệu làm thuốc phải nhập khẩu
Nêu ý kiến thảo luận về chính sách phát triển công nghiệp dược, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng hiện nay đa số thuốc thông thường Việt Nam đã có thể tự sản xuất được. Tuy nhiên, khoảng 90% nguyên liệu làm thuốc phải nhập khẩu và những thuốc đặc trị, thiết yếu vẫn phải nhập khẩu.
Theo ông Huệ, việc phát triển ngành dược vừa là vấn đề kinh tế nhưng vừa liên quan chăm sóc, bảo vệ sức khỏe người dân, vì vậy cần phải hết sức quan tâm, có chính sách thúc đẩy phát triển. Tiềm năng của chúng ta rất lớn nhưng thực tế ngành dược còn nhỏ.
Từ thực tế đó, ông Huệ đề nghị rà soát lại quyết định 376/2021 của Thủ tướng về chương trình phát triển công nghiệp dược, dược liệu đến năm 2030, tầm nhìn 2045 để luật hóa một số chính sách nhằm khuyến khích ngành này phát triển mạnh.
Trong đó, cần có các chính sách ưu đãi với các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm công nghệ cao… Thúc đẩy liên doanh hợp tác trong nước – nước ngoài thành chuỗi, đặc biệt trong các hoạt động chuyển giao công nghệ tại Việt Nam…
Theo ông Huệ, từ quyết định của Thủ tướng cũng cần xem xét luật hóa một số chính sách ưu đãi về đầu ra của các sản phẩm sản xuất trong nước như trong đấu thầu mua sắm, lựa chọn thuốc điều trị, thanh toán chi phí thuốc chữa bệnh, bảo hiểm y tế…
Một số nguyên liệu phải nhập khẩu, nhưng giá nhập khẩu cao nên giá thành thuốc sẽ đắt, dân phải mua thuốc đắt, cạnh tranh sẽ kém.
Do đó, nên chăng có nghiên cứu bổ sung chính sách ưu đãi thuế nhập khẩu với nguyên liệu làm thuốc gồm bao bì, tá dược, vỏ nang… Trong đó, những loại đã sản xuất được không ưu đãi, nhưng những loại chưa sản xuất được nên có thuế ưu đãi để giảm giá thành…
Ông Huệ chỉ rõ với các công ty, tập đoàn lớn sẽ có các trung tâm nghiên cứu, nhưng nên có trung tâm nghiên cứu, phát triển ngành dược theo quy mô quốc gia do Bộ Y tế chủ trì…
Cần đánh giá tác động cụ thể
Về một số loại hình kinh doanh mới, theo Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, dự luật nhấn mạnh phương thức kinh doanh thuốc qua nền tảng thương mại điện tử.
Doanh nghiệp dược phẩm, nhất là doanh nghiệp nước ngoài có xu hướng mong muốn mở hơn quy định kinh doanh thuốc qua nền tảng thương mại điện tử để tạo thuận lợi cho hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Tuy nhiên, thuốc là hàng hóa rất đặc biệt, liên quan đến sức khỏe, tính mạng của người dân. Do đó dự thảo “cần tìm điểm cân bằng” tạo thuận lợi cho thương mại, sản xuất, kinh doanh thuốc và đảm bảo an toàn cho người dân.
Theo ông Huệ, kinh doanh thuốc online là hình thức mới nên “cần kiểm soát rất chặt, đánh giá tác động cụ thể”. Vì vậy cần cân nhắc kỹ dựa trên lợi ích và rủi ro, hậu quả người bệnh khi mua thuốc trực tuyến, đánh giá mức độ kiểm soát của cơ quan quản lý nhà nước, nghiên cứu kinh nghiệm các nước trên thế giới về vấn đề này.
“Có ý kiến cho rằng nếu kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử chỉ là loại thuốc không kê đơn. Kinh doanh thương mại điện tử thuận lợi, bán tốt nhưng thuốc nhiều loại thì quyền, trách nhiệm thế nào cũng rất quan trọng”, ông Huệ nói thêm.
Ông cũng đề nghị dự thảo làm rõ việc cấp phép kinh doanh dược phẩm online được áp dụng cho doanh nghiệp có chuỗi nhà thuốc hay chỉ cấp từng cơ sở đơn lẻ.
Bên cạnh đó, dự luật cần quy định chi tiết tiêu chuẩn nguồn hàng hóa, xử lý vi phạm, quy trình giao thuốc đến khách hàng, truy xuất nguồn gốc, pháp nhân chịu trách nhiệm xử lý khi xảy ra sự cố sử dụng thuốc.
Thẩm tra nội dung này trước đó, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh cho rằng đây là vấn đề mới, dự luật cần xác định loại thuốc nào được kinh doanh online, hình thức kinh doanh, đối tượng được tham gia mua, bán để tạo sự minh bạch.
Bà nói đa số ý kiến thường trực Ủy ban Xã hội đề nghị chỉ áp dụng với thuốc không kê đơn, nghiên cứu công cụ kiểm soát mua, bán thuốc đúng đối tượng, đúng mục đích, giá cả hợp lý và bảo mật thông tin.
